Lista ciekawych miejsc województwo b

Wystarczy kliknąć w wybraną miejscowość z listy aby się rozwinął opis!!

Choroszcz

Opis: Miejscowość oddalona od Białegostoku ok. 10 km o położona przy szosie krajowej nr 8. To dawna letnia rezydencja Jana Klemensa Branickiego herbu Gryf. Ale za nim zawitał hetman Branicki do Choroszczy, ta miejscowość miała przed nim wielu właścicieli. Były to znamienite rody, jak Chodkiewiczowie, Pacowie. Za czasów Chodkiewiczów Choroszcz otrzymała prawa miejskie od króla Zygmunta Starego. W końcu XVI wieku kolejni właściciele Pacowie, a konkretnie biskup wileński Mikołaj Stefan Pac sprowadził dominikanów, którzy założyli szkołę przygotowującą uczniów do Akademii Krakowskiej. Po pożarach w latach 1683 i 1707 miasto podupadło, tym samym wzrosło znaczenie Białegostoku. W XVIII wieku Choroszcz należała do Jana Klemensa Branickiego. Ufundował kościół, cerkiew unicką, szpital oraz wybudował barokową letnią rezydencję. W XIX wieku kolejnym właścicielem był przemysłowiec Christian August Moes, który założył tu największą w tamtych czasach fabrykę sukna i koców. Niestety podczas I wojny została zniszczona, a od 1930 roku aż do obecnych czasów w dawnych budynkach pofabrycznych mieści się szpital psychiatryczny. Okres obydwu wojen światowych spowodował wiele szkód. Choroszcz tak jak wiele miast polskich powoli dźwigała się z ruin i zgliszcz. Pałac, chluba miejscowości, zniszczony w czasie I wojny i rozebrany, w latach 60-tych XX wieku doczekał się odbudowy. Obecnie mieści się w nim Muzeum Wnętrz. Naprawdę warto odwiedzić to miasto będąc w pobliskim Białymstoku. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Dowspuda

Opis: Dowspuda nad Rospudą oddalona jest o 2 km od miasteczka Raczki. Wieś należała do hr. Ludwika Michała Paca, który wybudował dla siebie ogromny pałac w stylu neogotyku angielskiego wg projektu Piotra Bosio, a następnie Henryka Marconiego. W pałacu znajdowały się duże zbiory biblioteczne, malarstwa i rzeźby. Hr. Pac walczył w Powstaniu Listopadowym, a po upadku dobra zostały skonfiskowane, pałac rozebrano. Do dziś zachował się portyk, resztki piwnic. Pałac otacza park z okazałymi pomnikami przyrody. Całość jest uporządkowana. Przy drodze żużlowej na terenie prywatnym można zauważyć cmentarz z I Wojny, w którym pochowanych jest 59 żołnierzy niemieckich i 119 żołnierzy rosyjskich. Na kamieniu-pomniku można przeczytać: TU SPOCZYWAJĄ SZCZĄTKI 59 ŻOŁNIERZY NIEMIECKICH, (29 ZNANYCH, W TYM 5 OFICERÓW) ORAZ 119 ROSYJSKICH, KTÓRZY POLEGLI W LATACH 1914-1915 Opracowała i foto Monika Pszczółkowska.

Drozdowo

Opis: Wieś położona przy bocznej drodze na południowy-wschód od Łomży. Miała wielu właścicieli, lecz ostatnimi byli Lutosławscy. Tu stworzyli gniazdo rodzinne aż do 1979 roku, kiedy zmarła Maria Niklewiczowa, córka Wincentego Lutosławskiego. W Drozdowie wczesne lata dzieciństwa spędził światowej sławy kompozytor Witold Lutosławski, brat stryjeczny Marii Niklewiczowej. Tu w 1939 roku zmarł Roman Dmowski, przywódca Narodowej Demokracji, przyjaciel rodziny Niklewiczów. Śladów po bytności Lutosławskich pozostało sporo. Przede wszystkim dwór, który jest obecnie mocno przebudowany, mieszczący małe muzeum Lutosławskich, oraz pamiątki po Dmowskim. Dwór to również Muzeum Przyrody z ciekawymi okazami ptaków i roślin występujących w Biebrzańskim Parku Narodowym. Dziadek Witolda, Franciszek Lutosławski był w Drozdowie osobą niezwykle aktywną. Ufundował kościół parafialny oraz kaplicę cmentarną. We wsi założył browar, młyn i tartak. Jego syn Stanisław w Łomży założył Szkołę Handlową, a w Drozdowie stworzył ochronkę. Mieszkańcy wsi darzyli Lutosławskich niezwykłym szacunkiem, co się przeniosło po wojnie na Marię Niklewiczową. Witold Lutosławski jako znany kompozytor odwiedzał Drozdowo, tutaj szukał natchnienia dla swoich kompozycji. Opracowała Monika Pszczółkowska, foto Zygmunt Pszczółkowski.

Gabowe Grądy

Opis: Wieś położona jest na południe od Augustowa. Jest jedną z trzech wsi, obok Wodziłek i Boru, zamieszkałą przez staroobrzędowców. We wsi drewniana cerkiew ( molenna ), odbudowana po zniszczeniach wojennych w jej pierwotnym kształcie. W pobliżu cerkwi cmentarz z XIX wieku. Warto odwiedzić Gabowe Grądy i porozmawiać z miejscową ludnością o ich religii i zwyczajach, a kobieta stosownie ubrana ( spódnica za kolana i chustka na głowie ) może dostąpić zaszczytu zobaczenia cerkwi wewnątrz. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Giby

Opis: Wieś położona na południe od Sejn. Założona w XVI wieku jako osada strażników królewskiej puszczy tzw. osoczników. We wrześniu 1920 roku toczyły się tu walki polsko-litewskie, również w czasie II wojny światowej walki partyzanckie z wojskami radzieckimi i niemieckimi. Na dominującym wzniesieniu znajduje się pomnik poświęcony pomordowanym przez NKWD mieszkańcom Suwalszczyzny, który zaprojektował prof. Andrzej Strumiłło. Jest to jedyny, symboliczny pomnik w tej części Polski. Składa się z ok. 200 kamieni symbolizujących pomordowane osoby. Na szczycie wzgórza-pomnika usytuowano krzyż, wokół którego na tablicach wyryto nazwiska ofiar. W pobliżu krzyża można zauważyć ołtarz polowy ułożony z kamieni. We wsi znajduje drewniany kościół św. Anny, wybudowany w 1913 roku. Jest to dawna molenna staroobrzędowców, obecnie kościół katolicki. Osobliwością tego kościoła jest jego wystrój myśliwsko-puszczański, między innymi żyrandole wykonane z poroży. Warto odwiedzić tę niezwykłą i osobliwą wieś. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Grabarka

Opis: Miejscowość położona jest na wschód od Siemiatycz. Na Wzgórzu Pokutników znajduje się żeński prawosławny klasztor i cerkiew otoczona lasem krzyży. Według legendy miejsce to zasłynęło w XVIII wieku w czasie epidemii cholery. Od tego czasu pielgrzymują tu wyznawcy prawosławia. Tradycja trwa już 300 lat. Istniejąca tam cerkiew jest trzecią świątynią. Druga cerkiew, którą miałam przyjemność oglądać po raz pierwszy w 1982 roku była budowlą drewnianą wzniesioną w XIX wieku. Konstrukcji zrębowej, z niby sobotami i dachem dwuspadowym krytym gontem. Była piękna. Niestety, komuś zależało, aby jej nie było. W wyniku podpalenia spłonęła doszczętnie w lipcu 1990 roku, a las krzyży wokół niej zachował się. Postanowiono ją odbudować jako murowaną z zachowaniem pierwotnej bryły. Drewniane szalowanie cerkwi sprawia wrażenie prawie dawnego wyglądu. Za każdym razem, kiedy tam jestem, św. Góra Grabarka oczarowuje mnie, urzeka niezwykłością i magicznością. Naprawdę warto podczas wędrówek zatrzymać się na dłużej w tym świętym dla prawosławia miejscu, ugasić pragnienie cudowną wodą ze źródełka i zastanowić się nad swoim życiem. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Kopna Góra

Opis: Kopna Góra położona jest przy drodze wojewódzkiej nr 676 z Supraśla do Krynek. Znajduje się tam leśne arboretum, miejsce niezwykłe w Puszczy Knyszyńskiej choć zrobione ręką człowieka. Zgromadzono w nim ponad 500 gatunków roślin i drzew. Można zobaczyć młode lasy i stare bory sosnowe. Arboretum nosi imię Powstańców 1863 roku, a trzy krzyże na jego terenie upamiętniają miejsce stracenia trzech powstańców styczniowych. Krzyże wystawił założyciel arboretum Wojciech Wygralak. Wędrując szlakami Puszczy Knyszyńskiej warto zobaczyć to ciekawe miejsce i zanocować w kolibie na jego terenie. Opracowali Monika Pszczółkowska i Krzysztof Szepiel, foto Monika Pszczółkowska

Krasnybór

Opis: Wieś położona między Sztabinem a Lipskiem, przy granicy Biebrzańskiego Parku Narodowego. Jest to wieś niezwykła, bowiem znajduje się tu najstarszy kościół na Suwalszczyźnie. Wybudowany w drugiej połowie XVI wieku na planie krzyża greckiego. Był pierwotnie cerkwią, w 1913 roku przebudowano wieżę. Przy dokładnym oglądaniu tego kościoła można zauważyć elementy gotyckie. Wewnątrz widnieją cenne malowidła z XVII, żyrandole wykonane z poroży. Warto odwiedzić tę miejscowość i zachwycić się pięknem kościoła. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Krynki

Opis: Dawne miasto, a obecnie wieś gminna. Była to ciekawa i wielokulturowa miejscowość, w której zgodnie żyli Żydzi, Polacy i Białorusini. Za sprawą króla Zygmunta Augusta Krynki otrzymały herb. Przebudowa miasta nastąpiła pod koniec XVIII wieku. Wtedy zmieniono układ przestrzenny. Powstał sześcioboczny rynek, z którego wychodziło 12 ulic. Krynki głównie zamieszkiwali Żydzi. Osiedlili się tutaj już na początku XVI wieku i dzięki otrzymanym od króla polskiego przywilejom dokonali gospodarczego ożywienia Krynek. Wtedy głównie zajmowali się handlem. W połowie XIX wieku pojawił się w Krynkach przemysł. Za sprawą Żydów i Niemców powstały tu liczne manufaktury i fabryczki włókiennicze. Z czasem przemysł włókienniczy został wyparty przez garbarstwo. Wyprawiania skór nauczono się od Tatarów. Przewaga społeczności żydowskiej trwała do wybuchu II wojny światowej. Później nastąpiła zagłada. Na terenie Krynek istniało getto, Niemcy je zlikwidowali a ostatnich Żydów wywieźli do obozu w Treblince. Ślady kultury żydowskiej są obecnie niewielkie: to ruiny jednej z trzech synagog i zaniedbany cmentarz, jedna z największych nekropoli żydowskich północno-wschodniej Polski. Najstarsze nagrobki są z poł. XVIII wieku. Zniszczone i wyludnione podczas wojny Krynki nie wróciły już do swojej świetności, tym samym utraciły prawa miejskie. Obecnie zamieszkują Białorusini i Polacy. Mieszkańcem Krynek jest urodzony tu w 1936 roku Białorusin Sokrat Janowicz – znany pisarz i eseista. W Krynkach oprócz ruin synagogi można zobaczyć XIX-wieczną cerkiew oraz neogotycki kościół katolicki z wolno stojącą neobarokową dzwonnicą. Od 1 stycznia 2009 roku są na nowo miastem. Polecam zobaczyć tę miejscowość wędrując Szlakiem Tatarskim do Kruszynian. Opracowała Monika Pszczółkowska

Mielnik

Opis: Jest to miejscowość gminna usytuowana nad Bugiem w powiecie siemiatyckim, jedna z najstarszych w województwie podlaskim. Położona jest nad malowniczymi wzniesieniami nadbużańskimi. Nazwa Mielnika pochodzi prawdopodobnie od słowa ruskiego "mieł", co oznacza kreda. Pokłady tego surowca zalegają w dawnym miasteczku i jego okolicach. We wsi zachował się dawny układ miejski z rynkiem i ładną drewnianą zabudową. Uwagę krajoznawców zwraca Góra Zamkowa. Znajduje się na niej grodzisko z XI-XII wieku, a poniżej ruiny XV-wiecznego kościoła gotyckiego św. Trójcy, zniszczonego podczas I wojny. Warto zainteresować się cerkwią p.w. Narodzenia Bogarodzicy. Jest ona murowana z XIX wieku z pięcioma kształtnymi kopułami i bardzo interesującym ikonostasem. Na prawosławnym cmentarzu znajduje się drewniana kaplica z XVIII wieku. Po mielnickich Żydach pozostała synagoga z I połowy XIX wieku oraz stary cmentarz żydowski. Synagoga przypomina wyglądem zwykły dom mieszkalny. We wsi znajduje się kilka gospodarstw agroturystycznych. Polecam odwiedzić tę cichą, spokojną i malowniczą miejscowość. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Mikaszówka

Opis: Wieś położona nad Kanałem Augustowskim w odległości ok. 10 km od granicy z Białorusią. Przy moście znajduje się śluza Mikaszówka. We wsi przeważa drewniana zabudowa i kościół pw. Św. Marii Magdaleny jest również drewniany. Zbudowany został w 1907 roku posiada wystrój puszczańsko-myśliwski. Jest on jednonawowy i dwuwieżowy. Posiada trzy ołtarze. W głównym ołtarzu jest obraz Matki Boskiej Częstochowskiej zasłaniany obrazem św. Marii Magdaleny, w bocznych ołtarzach można zobaczyć obrazy św. Józefa i św. Antoniego. Przed kościołem stoi kamień-pomnik upamiętniający pobyt na spływie kajakowym kard. Karola Wojtyłłę. Mikaszówka może służyć jako baza wypadowa do wędrówek pieszych i rowerowych. Warto zapuścić się w głuszę puszczańską i zabłądzić do Mikaszówki. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Narew

Opis: Duża wieś położona przy drodze z Hajnówki do Zabłudowa. To dawne miasto, któremu prawa miejskie nadał król Zygmunt Stary w 1514 roku. Kolejne prawa miejskie na prawie magdeburskim Narew otrzymała w 1529 roku, które umożliwiały organizowanie targów, pobieranie opłat od spławianego drewna, wolny spław rzeką. Największy rozwój miasta przypadł na XVI-XVII. Prawa miejskie utraciła w 1934 roku. Z dawnego miasta pozostał układ urbanistyczny z rynkiem w centrum. Przy rynku zobaczyć można dwie świątynie, drewniany kościół parafialny z XVIII wieku, przebudowany w XIX wieku. Jest on dwuwieżowy, zrębowy, oszalowany. Wystrój wnętrza barokowy z renesansowym obrazem „Ukrzyżowania”. Po przekątnej rynku stoi drewniana cerkiew prawosławna z XIX wieku, wybudowana na planie krzyża greckiego. O wielokulturowości Narwi świadczy cmentarz żydowski z XIX wieku z zachowanymi ok. 50-cioma nagrobkami oraz dawny cmentarz unicki z murowaną kaplicą. Narew mało jest odwiedzana przez wędrowców, dlatego polecam ją szczególnej uwadze. Opracowała Monika Pszczółkowska, foto Zygmunt Pszczółkowski

Puńsk

Opis: Miejscowość gminna położona jest w powiecie sejneńskim. We wczesnym średniowieczu tereny te należały do Jaćwingów, których ślady zachowały się do dziś. Z kolei od XV wieku do 1795 roku nazywały się Sudowią i należały do Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1815 roku ziemie przypadły Rosji. Po 1920 roku Puńsk i okoliczne wsie znalazły się w granicach Polski. Dawno, dawno temu tereny dzisiejszego Puńska należały do leśnictwa sejwejskiego. Nad jez. Punia, będący obecnie w granicach miasteczka, stał dwór, siedziba tego leśnictwa. Na przełomie XVI i XVII wieku Stanisław Zaliwski, chorąży litewski i leśniczy sejwejski, przystąpił do tworzenia w Puńsku ośrodka miejskiego. Efektem jego działań było nadanie przez króla Władysława IV praw miejskich, które utracił w 1852 roku. Obecnie jest to wieś gminna z zachowanym wyglądem miasteczka. Po II wojnie światowej Puńsk stał się stolicą polskich Litwinów, dużym ośrodkiem oświaty, kultury i sztuki litewskiej. Na uwagę zasługuje neogotycki kościół z XIX wieku. Wystrój świątyni pochodzi z okresu jej budowy. Warto zwrócić uwagę na witraż z wizerunkiem Matki Boskiej Ostrobramskiej oraz chorągwie i ręczniki z litewskimi haftami. Szczególnie polecam odwiedzić ten kościół podczas mszy w języku litewskim, aby posłuchać spontanicznych śpiewów wiernych z podziałem na głosy, tym samym przenieść się w inną rzeczywistość. Przed kościołem znajdują się dwie litewskie kapliczki. Jedna wykonana z pnia drzewa, ze świątkiem, druga współczesna z kutym krzyżem na szczycie, poświęcona bojownikom w latach 1944-1945. Autorem drugiej jest Jerzy Śrzednicki, artysta plastyk ze Smolan. Ponadto warto zobaczyć Muzeum Etnograficzne, cmentarz żydowski i ewangelicki, stary cmentarz polski oraz mały skansen zagrody litewskiej usytuowany przy drodze wylotowej do Sejn. Przez Puńsk przebiega szlak pieszy koloru czerwonego. Naprawdę warto odwiedzić magiczny Puńsk podczas wędrówek po malowniczej Suwalszczyźnie. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Raczki

Opis: Miejscowość położona nad malowniczą Rospudą, przy drodze wojewódzkiej nr 655 i oddalona od Suwałk w kierunku południowo-zachodnim. Jest to obecnie wieś gminna. Założona w I połowie XVI wieku wokół dworu Stanisława Raczkowicza i od jego nazwiska nazwana Dowspudą Raczkowską a następnie Raczkami. Miasto rozwijało się dzięki handlowi, ponieważ znajdowało się na szlaku handlowym między Grodnem a Prusami. W I połowie XVIII wieku właściciel sąsiedniej Dowspudy Józef Pac kupił miasto, a jego spadkobierca Ludwik Michał Pac rozbudował je. Powstała manufaktura obrusów i serwet, bielarnia płótna, garbarnia, serowarnia, wytwórnia maszyn i narzędzi rolniczych. Wybudował kościół. Udział generała Ludwika Paca w powstaniu listopadowym, przyczynił się do konfiskaty jego dóbr przez władze carskie i upadek Raczek. Prawa miejskie utraciły po upadku powstania styczniowego w 1870 roku. W czasie II wojny bardzo zniszczone. Będąc w Raczkach warto zwrócić uwagę na zachowany układ urbanistyczny z rynkiem wyłożonym brukiem i niską drewnianą zabudową oraz kościół parafialny pw. Przenajświętszej Trójcy. Świątynia jest murowana, klasycystyczna, której projektantem był Piotr Aigner. W XIX wieku przebudował ją Henryk Marconi. W Raczkach urodził się Mieczysław Geniusz, nazywany „mędrcem z Port Saidu”. Był on budowniczym Kanału Sueskiego i przyjacielem Cypriana Kamila Norwida. Większość swojego życia spędził we Francji i Egipcie. Zmarł w Warszawie i został pochowany na Powązkach. Przez Raczki przebiega szlak pieszy koloru niebieskiego, poprowadzony doliną pięknej Rospudy. Naprawdę warto zaplanować wędrówkę doliną tej rzeki, aby odwiedzić dawne miasto. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Rudka

Opis: Wieś położona przy drodze wojewódzkiej nr 661 z Ciechanowca do Brańska. Właścicielem był Franciszek Maksymilian Ossoliński. We wsi znajduje się kościół barokowy, którego fundatorem był Ossoliński. Wystrój kościoła jest również barokowy. Wewnątrz widnieje obraz olejny z 1600 roku przedstawiający Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła. Okazałym zabytkiem Rudki jest pałac Ossolińskich. Barokowy, z bardzo bogatym wystrojem zewnętrznym. Na trójkątnym szczycie umieszczony jest herb Ossolińskich –Topór. Pałac otacza park z zabudowaniami gospodarczymi. Obecnie mieści się w nim Zespół Szkół Rolniczych im. Ks. K. Kluka. Ciekawym obiektem Rudki jest budynek podworski zwany zajazdem. Właścicielami byli Potoccy. Opracowała Monika Pszczółkowska, foto Zygmunt Pszczółkowski

Smolany

Opis: Duża wieś położona przy drodze wojewódzkiej nr 651 nad rzeką Marychą. Pierwotnie nazywała się Czarne Wygrańce, ponieważ tu osiedlili się w XVI wieku Wigranie. Dobra należały do rodziny Kotarskich, którzy sprzedali je Michałowi Habermanowi, marszałkowi i sędziemu pokoju powiatu sejneńskiego. Haberman sprowadził rolników i rzemieślników z Mazur oraz Żydów i założył wieś. Następnie wybudował dom modlitewny dla ewangelików i Żydów i ufundował kościół i klasztor reformatów. Wszystko to działo się w XIX wieku. Od 1975 roku parafią zarządzają oo. Oblaci. Kościół św. Izydora jest w stylu neogotyckim, zbudowany z kamienia i obielony. Budynki klasztorne są w bardzo dobrym stanie. Pomimo, że przez Smolany przechodzi czerwony szlak, to jednak piechurzy mało odwiedzają tę wieś, urokliwą i osobliwą. Polecam ją szczególnej uwadze. Opracowała Monika Pszczółkowska, foto Zygmunt Pszczółkowski

Smolniki

Opis: Miejscowość położona jest na północ od Suwałk. Jest to wieś o charakterze turystycznym. Nazwa jej wywodzi się od osady smolarzy, która wymieniona została w 1642 roku. Znajduje się tu współczesny kościół wybudowany w latach siedemdziesiątych XX wieku. Na cmentarzu parafialnym warto zainteresować się zabytkową drewnianą kaplicą z przełomu XVIII i XIX wieku, konstrukcji zrębowej, oszalowana z dachem dwuspadowym. W minionych latach odbywały się w niej przedstawienia Dziadów A. Mickiewicza. W Smolnikach warto również zobaczyć Izbę Regionalną z zachowanymi przedmiotami codziennego użytku w gospodarstwie domowym, jak: drewniane i kamionkowe butelki, drewniane tary do prania, buty o drewnianej podeszwie, cymbały, meble oraz ubiory i dywany. Ciekawostką jest fakt kręcenia tu przez Andrzeja Wajdę scen do filmowej wersji Pana Tadeusza. Smolniki znajdują się na granicy Suwalskiego Parku Krajobrazowego, a głaz we wsi upamiętnia fakt jego powołania. Tutaj znajduje się duży węzeł szlaków pieszych po Suwalskim Parku a dla mniej wytrawnych piechurów wyznakowano bardzo ciekawą ścieżkę dydaktyczną wokół Jeziora Jaczno. We wsi znajdują się kwatery agroturystyczne, pola namiotowe i w sezonie schronisko PTSM. Naprawdę warto odwiedzić Smolniki i udać się na wędrówki piesze lub rowerowe po malowniczym Suwalskim Parku Krajobrazowym. Opracowała Monika Pszczółkowska, foto Zygmunt Pszczółkowski

Studzieniczna

Opis: Miejscowość położona niedaleko Augustowa, nad Jeziorem Studzienicznym, na szlaku Kanału Augustowskiego. Między Jeziorami Białym a Studzienicznym wybudowana została śluza Przewięź. Jest to miejsce kultu religijnego Matki Boskiej. Kompleks sakralny składa się z drewnianego kościoła oraz kaplicy na Grądzisku. Kościół drewniany wybudowany w 1847 roku. Ufundował go mieszkaniec okolic Sejn, Szymon Andruszkiewicz. Obok świątyni stoi samodzielna dzwonnica. Idąc groblą mija się piękne pomniki przyrody i dochodzi do kaplicy murowanej, wybudowanej przez budowniczego Kanału Augustowskiego, Ludwika Jeziorskiego. W kaplicy na uwagę zasługuje cudowny obraz. Jest to kopia obrazu MB Częstochowskiej. Obok kaplicy, pod gontowym daszkiem, znajduje się studzienka z cudowną wodą. Po Powstaniu Styczniowym Strudzieniczną odwiedzali unici z pobliskich parafii. To tu potajemnie chrzcili swoje dzieci. Księża, którzy czynili posługi religijne unitom, byli zmuszani do emigracji, zsyłani na Sybir. W 1999 roku miejsce to odwiedził papież Jan Paweł II podczas pielgrzymki do Polski. Pomnik usytuowany nad brzegiem jeziora upamiętnia to historyczne wydarzenie. Naprawdę warto odwiedzić Studzieniczną podczas wędrówek w okolicach Augustowa. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Trakiszki

Opis: Wieś oddalona od Puńska o 2 km, jest jednocześnie stacją kolejową Suwałki – Kowno i obecnie działa tu przejście kolejowe na Litwę. Ciekawostką tej miejscowości jest zabytkowy drewniany budynek stacyjny. Swoim wyglądem przypomina budowle z dawnego Cesarstwa Rosyjskiego. Wybudowany został w 1896 roku i jest zabytkiem. Ozdobiony gankiem, rzeźbionymi nadokiennikami, narożnymi pilastrami i listewkami podokapowymi. Senna jest ta stacja, ponieważ przejeżdżają tylko dwa pociągi dziennie. Polecam zobaczyć Trakiszki. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Turtul

Opis: Znajduje się tu siedziba Suwalskiego Parku Krajobrazowego, która mieści się w dawnym gospodarstwie. Turtul był osadą młyńską, zachowały się ruiny młyna, który czynny był do 1963 roku. Tutaj poprowadzono szlak dydaktyczny po malowniczej dolinie Czarnej Hańczy. Idąc wysoką skarpą można z góry podziwiać żeremie bobrów, osobliwości geomorfologiczne, jak wisząca dolina Gaciska i oz turtulski, rezerwat geologiczny i krajobrazowy Głazowisko Bachanowo. Idąc dalej na północ dochodzi się do jeziora Hańcza, najgłębszego w Polsce i na Niżu Środkowoeuropejskim. Naprawdę warto odwiedzić Turtul i udać się na wycieczkę pieszą wzdłuż doliny Czarnej Hańczy. Zamieszczone zdjęcie przedstawia jeden z pagórków ozu turtulskiego, najpiękniejszego i najdłuższego w kraju. Ciągnie się on na przestrzeni 3 km i składa się z 14 wydłużonych pagórków sięgających 17 metrów wysokości. Oz turtulski powstał w wyniku akumulacyjnej działalności rzeki, która płynęła w szczelinie pod lodem wypełniającym rynnę czyli dolinę Czarnej Hańczy. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska.

Uroczysko Św. Miejsce

Opis: Uroczysko Św. Miejsce usytuowane jest w środkowym biegu rzeki Rospudy. Znajduje się tu mała kaplica, wokół której postawiono parę krzyży. Najstarszy ma podobno 700 lat i postawiony został na pamiątkę chrztu Jaćwingów. Jest to miejsce starodawnego, pogańskiego kultu religijnego przejętego przez kościół katolicki. Uroczysko stanowi miejsce postojowe spływów kajakowych. Przechodzi przez nie również niebieski szlak pieszy. Opracowała Monika Pszczółkowska, foto Zygmunt Pszczółkowski.

Wigry

Opis: Będąc na Mazurach, warto odwiedzić także pobliską Suwalszczyznę, a w szczególności okolice Wigierskiego Parku Narodowego oraz były klasztor Kamedułów malowniczo położony na wzgórzu nad jeziorem Wigry. Jeszcze za księcia Witolda na wyspie wzniesiono dwór myśliwski, rozbudowany za Władysława IV. Okolice Wigier były ulubionym miejscem polowań polskich władców. Polowali tu m.in. Władysław Jagiełło i Zygmunt August. W 1667r. król Jan Kazimierz nadał wyspę wraz z zabudowaniami, okoliczne jeziora oraz duży kawał puszczy zakonowi kontemplacyjnemu kamedułów. Kameduli przybyli w roku następnym i założyli swoją siedzibę. Pobudowali kaplicę, kościół i potrzebne zabudowania gospodarcze. W 1671r. olbrzymi pożar strawił drewniane zabudowania na wyspie. W.1694 r. przystąpili więc kameduli do budowy dużego zespołu klasztornego z kościołem i budynkami gospodarczymi z materiału ogniotrwałego - z cegły. Najpewniej projekty całego założenia architektonicznego opracował włoski architekt Piotr Putini. Wyspę połączono groblą z lądem, podwyższono i uregulowano. Na dwu tarasach (niższym, na wysokości 11m, i wyższym, na wys. 16m nad lustrem wody) zabezpieczonych murami oporowymi wzniesiono budowle z cegły: kościół, 12 eremów czyli domów pustelniczych, refektarz, kaplicę kanclerską zwaną też domem królewskim, wieżę zegarową, dom furtiana i in. Dominującym elementem założenia architektonicznego był budowany przez pół wieku barokowy kościół. Usytuowany w zachodniej części górnego tarasu, zbudowany na rzucie krzyża, miał dwie dwukondygnacjowe wieże zwieńczone hełmami. Kościół udostępniony jest do zwiedzania. Można zwiedzać krypte podziemną gdzie spoczywają zwłoki dawnych zakonników - kamedułów. Odbudowane eremy i inne obiekty są użytkowane jako ośrodek wypoczynkowy. W pogodne dni z.wysokości drugiego tarasu wspaniały widok na jezioro Wigry. Tuż u stóp klasztornego wzgórza jest przystań skąd odpływają statki spacerowe po Jez. Wigry. Marcin Czerwiński

Wiżajny

Opis: Miejscowość położona jest na północ od Suwałk, przy drodze wojewódzkiej nr 651, w pobliżu miejsca, gdzie schodzą się granice trzech państw: Litwy, Rosji i Polski. Wiżajny nazywane są polskim „biegunem zimna” z racji najniższych rocznych temperatur średnich oraz najniższych temperatur stycznia, wpływu surowego kontynentalnego klimatu, który powoduje długie zaleganie pokrywy śniegowej. Położone na wzgórzu między jeziorami Wiżajny i Wistuć, na dawnym szlaku kupieckim z Kibart przez Wyłkowyszki do Sejn. Już na początku XVII wieku były miastem i siedzibą starostwa. Mieszkańcami byli osadnicy litewscy i polscy. Prawa miejskie utraciły po powstaniu styczniowym. Obecnie jest to wieś gminna. Do dziś zachował się XVII-wieczny układ urbanistyczny z prostokątnym rynkiem i kościołem św. Teresy. Jest to świątynia z 1825 roku wybudowana na planie krzyża łacińskiego. Wystrój barokowy z obrazem MB Różańcowej w ołtarzu głównym. Obok kościoła stoi XIX-wieczna drewniana dzwonnica. W południowej części rynku zachował się murowany dworek. Bardzo dobre warunki wietrze spowodowały wybudowanie sześciu elektrowni wiatrowych na pobliskiej Górze Rowelskiej, najwyższym wzniesieniu Suwalszczyzny. Atrakcyjne położenie Wiżajn stworzyło bardzo dobre warunki do aktywnego wypoczynku o każdej porze roku. Szlaki piesze i rowerowe wokół Jeziora Wiżajny, w malownicze Góry Sudawskie i do Suwalskiego Parku Krajobrazowego ułatwiają poznawanie tego mało znanego, dziewiczego i magicznego zakątka Polski. Naprawdę warto tam być. Opracowała i foto Monika Pszczółkowska

Wodziłki

Opis: Wieś znajduje się w sercu Suwalskiego Parku Krajobrazowego, założona w 1788 roku przez staroobrzędowców, którzy w wyniku prześladowań tu znaleźli schronienie. We wsi znajduje się drewniana cerkiew – molenna. Wybudowana w początku XX wieku. Otwierana jest niestety tylko dwa razy do roku. We wsi na wzgórzu zobaczyć można cmentarz staroobrzędowców. Wieś jest osobliwa i niespotykana. Warto swoje kroki skierować do Wodziłek wędrując szlakami Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Opracowała Monika Pszczółkowska, foto Zygmunt Pszczółkowski